Jesień to czas, w którym rolnicy podejmują decyzje mające kluczowe znaczenie dla plonów w kolejnym sezonie. Po żniwach na polach pozostają znaczne ilości resztek roślinnych – słoma, korzenie czy liście, które nie tylko wolno się rozkładają, ale mogą też stać się rezerwuarem groźnych patogenów. To właśnie teraz warto sięgnąć po sprawdzone rozwiązania mikrobiologiczne, które przyspieszają mineralizację materii organicznej, uwalniają cenne składniki pokarmowe i budują zdrowe środowisko glebowe dla ozimin. W ofercie firmy P.W. Lechpol szczególne miejsce zajmuje program BACTIV, obejmujący produkty: TYTAN, FIX, NITRO oraz HELP. To kompleksowa strategia, która krok po kroku wspiera rolnika od momentu zbioru aż po jesienne wschody.
Dlaczego warto zadbać o mikrobiologię jesienią?
Gleba po intensywnym sezonie często jest „zmęczona”. Brak aktywności biologicznej, spadek pojemności wodnej i zaskorupienie sprawiają, że młode rośliny mają trudniejsze warunki do startu. W dodatku składniki pokarmowe – azot, fosfor i potas – pozostają uwięzione w resztkach pożniwnych, przez co ich dostępność dla siewek jest ograniczona. Konsekwencją są słabsze wschody, gorsze krzewienie i wyższe ryzyko chorób. Wdrożenie aktywnej mikrobiologii glebowej jesienią pozwala szybko zredukować te problemy. Mikroorganizmy rozkładają materię, mobilizują składniki mineralne i tłumią rozwój patogenów, a wszystko to jeszcze przed spowolnieniem wegetacji.
Strategia w trzech krokach
Program BACTIV to przemyślany zestaw działań, który można podzielić na trzy etapy:
1. Po żniwach – szybka mineralizacja i odblokowanie gleby.
Podstawą jest BACTIV TYTAN (SC / WP) – mieszanka bakterii Bacillus, Paenibacillus, Priestia, Enterococcus, Agrobacterium oraz grzybów Trichoderma spp. Preparat odpowiada za intensywny rozkład resztek pożniwnych i poprawę struktury gleby. Aby wzmocnić działanie mikroorganizmów, zaleca się dodanie do cieczy roboczej 5-15 kg azotu/ha w łatwo rozpuszczalnej formie.
2. Przedsiewnie – mobilizacja fosforu i wzmocnienie korzeni.
Na tym etapie najlepiej sprawdza się BACTIV FIX (SC). To konsorcjum mikroorganizmów, które zwiększa dostępność fosforu i potasu, a także wspiera rozwój systemu korzeniowego. Dzięki temu możliwe jest nawet ograniczenie dawek nawozów mineralnych NPK przy utrzymaniu wysokiego plonu. FIX stosuje się raz w sezonie – na etapie uprawy podstawowej lub tuż przedsiewnie.
3. Po wschodach – wsparcie azotem i ochrona biologiczna.
Jesienią warto sięgnąć po dwa uzupełniające się rozwiązania.
- BACTIV NITRO (SC/WP) – zawiera Agrobacterium pusense, które wspiera naturalne wiązanie azotu, poprawia pobieranie składników i podnosi odporność roślin na stresy środowiskowe. Preparat można stosować jako zaprawę, aplikację glebową czy oprysk we wczesnych fazach rozwojowych.
- BACTIV HELP (SC) – to połączenie Trichoderma spp. i Bacillus, które skutecznie ograniczają patogeny glebowe i poprawiają zdrowotność stanowiska. Stosowany jako zaprawa lub zabieg nalistny/korzeniowy, tworzy biologiczną barierę ochronną wokół roślin.
Jak działają mikroorganizmy BACTIV?
Każdy z preparatów wykorzystuje potencjał różnych grup mikroorganizmów:
- Bacillus produkują enzymy rozkładające złożone cząsteczki organiczne, mobilizują fosfor i potas oraz wspierają wiązanie azotu.
- Paenibacillus wiąże azot i syntetyzuje fitohormony stymulujące wzrost korzeni.
- Priestia i Enterococcus aktywnie uczestniczą w rozkładzie materii organicznej, a także wspomagają naturalną ochronę przed patogenami.
- Agrobacterium, w tym Agrobacterium pusense, poprawia pobieranie składników pokarmowych i odporność na stres.
- Trichoderma spp. rozkłada resztki, hamuje rozwój chorób glebowych i wytwarza bioaktywne substancje wspierające rośliny.
Dzięki synergii tych organizmów gleba staje się żyźniejsza, bardziej pulchna i lepiej zatrzymuje wodę, a oziminy startują z silnym systemem korzeniowym i lepszą odpornością.
Zalecenia aplikacyjne
- BACTIV TYTAN: 1,5-2,0 l/ha (SC) lub 0,7-1,0 kg/ha (WP), aplikacja na ściernisko bezpośrednio po zbiorze.
- BACTIV FIX: 3,0-5,0 l/ha dla zbóż i 3,0-8,0 l/ha dla rzepaku, przedsiewnie na uprawione łoże siewne.
- BACTIV NITRO: w zaprawianiu nasion, aplikacji glebowej lub dolistnie – dawki zależnie od formy (SC lub WP). Najlepsze efekty daje użycie przy siewie lub tuż po wschodach.
- BACTIV HELP: jako zaprawa (1,0-3,0 l/t) lub oprysk 0,7-2,0 l/ha, stosowany po wschodach ozimin lub w glebie dla poprawy warunków fitosanitarnych.
Efektywność nawożenia z BACTIV FIX potwierdzają badania polowe.
Rozszerzenie programu – BACTIV FORTE
W wyjątkowych sytuacjach, przy wysokiej presji chorób i potrzebie dodatkowego wzmocnienia odporności roślin, warto rozważyć zastosowanie BACTIV FORTE (SC). Preparat aktywuje naturalne mechanizmy obronne roślin i wspiera ich odporność fizjologiczną. Zalecana dawka to 0,75-1,0 l/ha. Włączenie FORTE do pakietu jesiennego zwiększa bezpieczeństwo upraw, szczególnie na stanowiskach o dużym zagrożeniu fitosanitarnym.
Zastosowanie w innych uprawach
Choć jesienny program BACTIV najczęściej omawia się w kontekście zbóż ozimych i rzepaku, preparaty mają również zastosowanie w uprawach kukurydzy, roślin strączkowych czy warzyw:
- BACTIV TYTAN – skuteczny w rozkładzie resztek pożniwnych kukurydzy i strączkowych, może być używany także w warzywnictwie, zarówno w formie oprysku na glebę, jak i w fertygacji.
- BACTIV FIX – oprócz zbóż i rzepaku sprawdza się w kukurydzy i strączkowych, poprawiając dostępność fosforu i potasu w krytycznych momentach rozwoju roślin.
- BACTIV NITRO – stosowany w kukurydzy i roślinach strączkowych wspiera biologiczne wiązanie azotu oraz poprawia tolerancję na stres środowiskowy.
- BACTIV HELP – przydatny w warzywach i uprawach ogrodniczych, gdzie ogranicza patogeny glebowe i poprawia warunki wodno-powietrzne gleby.
Podsumowanie
Jesienna mikrobiologia to inwestycja w zdrową glebę i wysokie plony. Odpowiednio dobrany program BACTIV wspiera mineralizację resztek pożniwnych, mobilizuje składniki pokarmowe, wzmacnia system korzeniowy oraz chroni uprawy przed patogenami. Dzięki temu oziminy startują silniejsze, a gleba odzyskuje swoją żyzność i lepszą strukturę na kolejne sezony.
Jeśli chcesz przygotować indywidualny program dopasowany do warunków Twoich pól, skontaktuj się z naszymi doradcami. Podpowiemy, jakie rozwiązania sprawdzą się najlepiej i w jakich terminach warto je zastosować.
Damian Rewers – tel. 601 415 892, e‑mail: d.rewers@lechpol-szubin.pl
Kamil Jarmuż – tel. 607 504 448, e‑mail: k.jarmuz@lechpol-szubin.pl
Zajmuję się tematami, które wykraczają poza sam siew – koncentruję się na tym, jak optymalizować plonowanie poprzez właściwe nawożenie, ochronę roślin i dobór technologii uprawy. Interesują mnie nie tylko odmiany zbóż, ale cały system produkcji roślinnej, który prowadzi do stabilnych, pewnych zbiorów – nawet w sezonach pełnych wyzwań.
Na blogu Lechpolu dzielę się praktycznymi wskazówkami i aktualną wiedzą – od działania regulatorów wzrostu, przez skuteczne zabiegi jesienne, po wybór odpowiednich mikroorganizmów glebowych. Piszę tak, by informacje z artykułu można było wdrożyć w gospodarstwie już następnego dnia.
Rolnictwo się zmienia – a moją rolą jest pomóc zrozumieć, które zmiany mają realną wartość.